Nikt z nas nie wyobraża sobie dzisiaj życia bez Internetu, którego potencjał stanowi jednocześnie rzeczywiste zagrożenie dla naruszeń dóbr osobistych.
W Polsce katalog dóbr osobistych został uregulowany m.in. w Kodeksie Cywilnym. Zgodnie z art. 23 Kodeksu Cywilnego dobra osobiste człowieka, to w szczególności zdrowie, wolność, cześć,
swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
Powyższe oznacza to, że w polskim porządku prawnym przyjęto otwarty katalog dóbr osobistych i tylko część z ww. dóbr osobistych może zostać naruszonych w Internecie. Postęp cywilizacyjny i rozwój Internetu powoduje, że powyższy katalog ulega nieustannemu rozszerzaniu.
WAŻNE: dobra osobiste człowieka to w szczególności: zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska.
Komu przysługują dobra osobiste? Każdemu człowiekowi (osobie fizycznej), a także osobom prawnym oraz jednostce organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, której przepisy odrębne przyznają zdolność prawną.Do katalogu dóbr osobistych, które mogą podlegać ochronie w Internecie zalicza się m.in. dobre imię osoby prawnej, nazwę osoby prawnej i firmę osoby prawnej, nazwę zespołu, prawo do prywatności, ochronę danych osobowych, cześć, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnicę korespondencji, wszelkiego rodzaju twórczość: naukową, artystyczną, wynalazczą
i racjonalizatorską. W dobie wolności słowa i swobody wypowiedzi, która ma miejsce również w Internecie najczęściej dochodzi do naruszenia dóbr osobistych np.: poprzez zniesławienie.
W Kodeksie Karnym wprost uregulowano przestępstwo zniesławienia i zgodnie z art. 212 Kodeksu Karnego:
§ 1. Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.
§ 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
§ 3. W razie skazania za przestępstwo określone w § 1 lub 2 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.
§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 odbywa się z oskarżenia prywatnego.
Co się dzieje w przypadku naruszenia dóbr osobistych? Stanowi o tym art. 24 Kodeksu Cywilnego, który stanowi, iż:
§ 1. „Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny”.
§ 2. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.
§ 3. Przepisy powyższe nie uchybiają uprawnieniom przewidzianym w innych przepisach, w szczególności w prawie autorskim oraz w prawie wynalazczym.
O czym warto zatem pamiętać?
- krytyka w Internecie nie może przekraczać granic zniewagi;
- korzystając z różnego rodzaju aplikacji nie publikujmy wizerunku innych osób bez jej zgody;
- nie przeglądajmy cudzej poczty elektronicznej;
- przepisy dotyczące ochrony dóbr osobistych osób fizycznych stosujemy odpowiednio do osób prawnych;
w sprawach o naruszenie dóbr osobistych w sądzie obowiązuje zasada domniemania bezprawności, która oznacza, że pokrzywdzony nie musi udowadniać, że zachowanie sprawcy było bezprawne – to osoba pozwana w ramach swojej obrony musi wykazać, że jej zachowanie mieściło się w granicach prawa.
Potrzebujesz pomocy prawnej? Skorzystaj z darmowych porad w punktach na terenie całej Polski!
Z nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego skorzystać może:
– każda osoba fizyczna, która potwierdzi stosownym, pisemnym oświadczeniem, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej (do pobrania i podpisania w punkcie),
– osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, niezatrudniające innych osób w ciągu ostatniego roku, co należy potwierdzić dodatkowym oświadczeniem.
Każda osoba, która chce skorzystać z porady, powinna wcześniej umówić się na wybrany dzień i godzinę wizyty w konkretnym punkcie. Rejestracji można dokonać:
– telefonicznie pod numerem: (81) 531 52 81
– e-mailowo: pomocprawna@powiatleczynski.pl
– on-line: za pośrednictwem strony www.zapisy-np.ms.gov.pl
Podczas rejestracji nie trzeba podawać żadnych swoich danych osobowych, ani informować o sprawie, w której potrzebujemy pomocy lub konsultacji.